2024’te Yargıda Yenilikler ve Düzenlemeler Sonuçlandı

AA muhabirinin aktardığı bilgilere göre, Adalet Komisyonu ve TBMM Genel Kurulu, yargı sistemine dair çeşitli yenilik ve düzenlemeler üzerinde 2024 yılı içerisinde yoğun bir şekilde çalıştı.

Komisyon ve Genel Kurul, bu çalışmaların ilk adımını “8. Yargı Paketi” olarak anılan Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 659 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’u hayata geçirerek attı.

Genel Kuruldaki tartışmalar neticesinde, 2 Mart 2024 tarihinde yasalaşan 41 maddelik kanun ile örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlenmesi, bağımsız bir suç olarak kabul edildi.

Ayrıca, yargılamaların makul süre içinde sonuçlanmadığı yönündeki iddialarla, manevi tazminat taleplerinin Adalet Bakanlığı bünyesindeki Tazminat Komisyonu tarafından değerlendirilmesi mümkün hale geldi.

Suçla etkili mücadele sağlanması ve caydırıcılığın artırılması hedefiyle, bir günlük adli para cezasının alt sınırı 20 liradan 100 liraya, üst sınırı ise 100 liradan 500 liraya yükseltildi.

– HAKİM VE SAVCI YARDIMCILIĞI MÜLAKATINA ÇAĞRILACAK ADAY SAYISI DEĞİŞİYOR

TBMM Genel Kurulu’nda, 28 Temmuz tarihinde kabul edilen Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna yargı ile ilgili 5 madde eklendi.

Bu maddeler aracılığıyla Yargıtay ve Danıştay üyeleri, hakim ve savcıların ek tazminatları yeniden düzenlendi. Ayrıca, 31 bin Türk lirasını geçmeyen vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemlere karşı açılacak iptal davalarının kesin kararlarının verilmesi ve bu kararlara istinaf yoluna gidilememesi hususunda da düzenlemeler yapıldı.

Hakim ve savcı yardımcılığı sınavında yeni hukuk alanları üzerine soru sorulacak. Mülakata çağrılacak aday sayısı ise sınav ilanında belirtilen kadro sayısının iki katından bir katına düşürüldü.

7 Kasım’da kabul edilen “9. Yargı Paketi” olarak bilinen Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 31 maddeden oluşan yeni düzenlemeler yasalaştı.

Bu yasayla birlikte, Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı’nda soru sayısı 100’den 120’ye çıkarıldı. Sınavlarda ayrıca “milletlerarası hukuk”, “milletlerarası özel hukuk”, “genel kamu hukuku” ve sosyal güvenlik hukuku gibi alanlara da yer verildi. Bu alanlara ek olarak, ihtiyaç duyulması halinde yeni hukuk alanlarının da eklenmesi mümkün olacak.

Kayıt altında buluntu olması veya kanun hükümleri gereği trafikten men edilerek alıkonulan ve sahipleri tarafından 6 ay içinde teslim alınmayan araçların yediemin otoparklarındaki satış usulleri de yeniden düzenlendi.

– HAKARET SUÇUNDA YENİ UYGULAMALAR

Şikayete bağlı olarak soruşturulması ve kovuşturulması gereken hakaret suçları için şikayet süresi, fiilin işlendiği tarihten itibaren 2 yıl ile sınırlı hale getirildi.

Sesli, yazılı veya görüntülü ileti yoluyla hakaret suçu, uzlaştırma kapsamından çıkarılarak ön ödeme kapsamına alındı. Uzlaşmanın sağlanması durumunda, uzlaşma sırasında tespit edilemeyen zararlar için tazminat davası açılabilmesi mümkün olundu. Ayrıca, uzlaştırıcı olabilmek için hukuk mezunu olma şartı getirildi.

Arabuluculuk eğitimini başarıyla tamamlayan ve mesleğinde 20 yıl kıdemi olan kişiler, yazılı sınava girmeden arabuluculuk siciline kaydolma hakkına sahip olacak.

14 Kasım’da yasalaşan Noterlik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yargı alanında 21 maddelik yeni düzenlemeler de yürürlüğe girdi.

Bu kapsamda, boşanma davasının reddinin kesinleşmesinden sonra ortak yaşamı yeniden kuramayan çiftlerin yeniden dava açma süresi 3 yıldan 1 yıla indirildi. Noterlik ücret tarifesinin her yıl Mart yerine, Ocak ayının başında belirlenmesi konusunda hüküm getirildi. Ayrıca, devlet üniversitelerine de Çocuk İzlem Merkezi (ÇİM) kurma yetkisi tanındı.

– YARGI DÜZENLEMELERİ 2025’TE DE GÜNDEME GELECEK

Bütçe görüşmelerinin tamamlanmasının ardından, devlet memurlarına ilişkin teklifin kabul edilmesi ile birlikte, TBMM Genel Kurulu, 7 Ocak 2025’e kadar toplanmama kararı aldı. Ancak ilk gündem maddelerinin arasında Adalet Komisyonunda kabul edilen Türkiye Adalet Akademisi Kanunu Teklifi’nin yer alması bekleniyor.

Ayrıca, 2025 yılında yeni açıklanacak Yargı Reformu Strateji Belgesi’nde belirtilen hedefler ile cezasızlık algısının giderilmesine yönelik düzenlemelerin de TBMM’nin gündemine gelmesi planlanıyor.