Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadelede Rekor Denetim!

AA muhabirinin Bakanlık kaynaklarından edindiği bilgilere göre, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), kayıt dışı ekonomiyle mücadelesine kararlılıkla devam ediyor ve bu çerçevede saha denetimlerine büyük önem veriyor.

Bunun yanı sıra, Başkanlık, vergi kayıp ve kaçaklarını önlemek, uyumsuz mükellefleri belirlemek amacıyla çeşitli analizler gerçekleştiriyor ve buna dayanarak denetlenecek mükellef gruplarını belirliyor. Aynı zamanda, ihbar ve şikayetler ile sahadan gelen öneriler de dikkate alınarak denetim alanları seçiliyor.

GİB, 2024 yılı içerisinde birçok sektörde KDV oran uyumsuzlukları, belge düzeninin kontrolü ve ödemelerin kayıtlarla uyumu gibi kayıt dışılığa neden olabilecek unsurları denetledi. Ayrıca, bandrollü ürünler ve akaryakıt ürünlerine yönelik denetimler de bu çalışmalara dahil edildi.

Bu çerçevede toplamda 1 milyon 125 bin 410 saha denetimi gerçekleştirildi. Denetimlerde tespit edilen uyumsuzluklar nedeniyle mükelleflere 7,4 milyar lira tutarında ceza uygulandı.

Denetimlerde, 32 bin 255 kişinin tamamen kayıt dışı çalıştığı belirlendi. Bu tespitler sonrasında gerekli işlemler yapılarak 10 milyar lira tutarında vergi tahakkuk ettirildi.

– KİRA GELİRİ BEYAN EDEN MÜKELLEF SAYISI 376 BİN ARTTI

Kira gelirleriyle ilgili olarak GİB, 2024 yılına ait yürüttüğü çalışma kapsamında, kiracı olduğu düşünülen 425 bin konutta yoklama gerçekleştirdi.

Bu denetimlerin sonucunda 376 bin yeni mükellefin beyanname vermesi sağlandı. Böylece 2024 yılına ilişkin beyanname veren mükellef sayısında, bir önceki yıla oranla %26’lık bir artış gerçekleşti.

Ayrıca, yaklaşık 55 bin mükellef, geçmiş yıllara ait kira beyannamelerini de vermeye teşvik edildi. Bu beyanlarla birlikte toplamda 3,1 milyar lira kira geliri beyan edildi.

GİB, bu yıl da kira gelirlerinin doğru bir şekilde beyan edilmesi amacıyla benzer çalışmalar yürütmeye devam edecek.

– BANDROLLÜ ÜRÜNLERE ÖZEL TAKİP

Tütün ve alkollü içkilerde 2007’de başlatılan bandrol uygulaması, bu ürünlerin kaçak ya da kayıt dışı olup olmadığını tespit etmeyi kolaylaştırıyor. Gelir İdaresi, bu alanda özel olarak yetiştirilmiş bandrol ekipleriyle denetimlerini sürdürmekte.

2024 yılı itibarıyla, bandrol ekipleri 16 milyondan fazla sigara ve alkollü içki, yaklaşık 600 milyon dal makaron denetledi. Bu denetimlerde kaçak olarak tespit edilen 2 milyon sigara ve alkollü içki ürünü ile 120 milyon dal makaron, gerekli adli işlemler için kolluk güçlerine bildirildi.

– 132,5 MİLYAR LİRALIK KAYIT DIŞI HASILAT İÇİN İZAHA DAVET

GİB, nakdin yoğun kullanıldığı sektörlerde izaha davet ve gönüllü uyum süreçlerine de başlamış durumda.

Fiziki ve sanal POS cihazlarının usulsüz kullanımı veya IBAN ile yapılan tahsilatlarla kayıt dışı bırakılan hasılatlar üzerinde analizler gerçekleştiriliyor. Bu yöntemlerle elde edilen ancak kayıtlara geçirilmeyen gelirler için mükelleflerden açıklama talep ediliyor.

Şirketlerin ortaklarına dağıttığı kar payı, sporcuların elde ettiği gelir gibi 25 farklı konuda vergi kaybına neden olan mükellefler de tespit ediliyor.

Bu kapsamda 137 bin 25 mükellefle iletişim kurularak, toplamda 132,5 milyar lira tutarındaki kayıt dışı hasılat için gönüllü uyum ve izaha davet çalışmaları başlatıldı. İlk etapta 252 bin 322 beyanname ile 27,3 milyar liralık kayıt dışı hasılatın beyanı sağlandı.

Bu süreçte kayıt dışı hasılatını beyan etmeyen mükelleflerle ilgili gerekli işlemler yapılmaya başlanacak.

– “VERGİYE GÖNÜLLÜ UYUM GÖZETİLECEK”

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu alandaki denetimlerin önemine dikkat çekti. Şimşek, “Geçtiğimiz yıl yaptığımız düzenlemelerde vergi cezalarının etkinliğini artırmak için önemli artışlar sağladık. Kayıt dışı çalışan mükelleflere yöneltilen ceza miktarlarını artırdık. Önceki yıllarda ceza uygulanmayan uyumsuzluk durumlarına ceza getirdik. Bu yıl da kayıt dışı ile mücadeleniz aralıksız devam edecek.” ifadelerini kullandı.

Denetimlerin sonucunda elde ettikleri tespitlerin son derece önemli olduğunu vurgulayan Şimşek, “Vergide adalet ve verimlilik ilkeleri çerçevesinde, kayıt dışı ekonomiyle mücadele denetimlerimizi yeni nesil analiz teknikleri ile sürdüreceğiz. Bakanlık olarak bu yıl da bir yandan vergiye gönüllü uyumu teşvik ederken diğer taraftan kayıt dışı ekonomi ile mücadelenin denetimlerini artırarak yeni bir aşamaya geçeceğiz.” dedi.