Depozito Yönetim Sistemiyle Sıfır Atık Hamlesi!

Bakanlık, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda, depozito sisteminin Sıfır Atık hareketinin önemli bir aşaması olarak hizmet vereceğini açıkladı.

Ayrıca, sistemle ilgili vatandaşların sıkça sorduğu 11 sorunun yanıtlarına da yer verildi.

DOA sisteminin işleyişi ise şu şekilde açıklanıyor:

1- Depozito Yönetim Sistemi (DYS) nedir?

Depozito Yönetim Sistemi, belirli bir depozito bedeli karşılığında piyasaya sürülen ürünlerin geri iade edilmesi üzerine kurulu bir sistemdir. Tüketim sonrası ambalajların iade alınarak depozito bedelinin geri ödenmesi esas alınır.

2- Depozito ne sağlar?

Bu sistem, ambalajların kaynağında ayrı toplanması, geri dönüşüm değerinin korunup artırılması gibi faydalar sağlar. Ayrıca, birincil ham madde kullanımı yerine ikincil ham madde kullanımını teşvik ederek doğal kaynakların korunmasına, enerji tüketiminin azaltılmasına ve karbon emisyonlarının düşürülmesine yardımcı olur. Böylece, 2053 Net Sıfır Emisyon hedefine ulaşılmasına katkıda bulunur ve döngüsel ekonomi ile sıfır atık uygulamalarını destekler.

3- Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) uygulaması nedir?

Bu uygulama, tüketicilerin belirttiği ambalajların iade süreçlerini yönetmek için kullanacakları bir mobil uygulamadır. Tüketiciler, bu uygulama sayesinde Bakanlık tarafından onaylı makineler ve manuel iade noktalarında depozito iadelerini gerçekleştirebilecek.

4- DOA uygulaması nasıl işler?

Android ve iOS platformlarından ücretsiz olarak indirilebilen uygulama, karekod okutma yöntemiyle çalışıyor. Tüketiciler, depozito iade makinelerine bıraktıkları ambalajlar için depozito bedellerini e-cüzdanlarında biriktirebilecek. Bu biriken bakiyeler, QR kod ile ödeme yapan anlaşmalı restoran ve marketlerde kullanılabilecek.

5- DOA bankacılık sistemine entegre midir?

Tüm finansal işlemler, Türkiye Emlak Katılım Bankası altyapısı üzerinden DOA mobil uygulaması ile e-cüzdan entegrasyonuyla gerçekleştirilmektedir. Biriken bakiyeler, ayrıca banka hesaplarına havale edilebiliyor.

6- Uygulama Türkiye genelinde ne zaman devreye girecek?

Uygulamanın Sakarya’da başlatılmasıyla birlikte, 2025 yılı sonuna kadar Türkiye’nin her il ve ilçesinde hayata geçirilmesi planlanıyor.

7- DOA’ya hangi kurum ve kuruluşlar katkı sağlıyor?

Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA), Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesinde bu sistemin yöneticisi olarak yer alacak. Ayrıca, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) ile işbirliği yapılacak.

8- Yılda ne kadar ambalaj geri kazanılacak?

Ülke genelinde 783 bin kilometrekarelik alanda her yıl yaklaşık 25 milyar ambalajın toplanması hedefleniyor.

9- Ne kadar üründe DOA logosu var?

Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü ile yapılan işbirliği neticesinde, 1 Ağustos 2023 tarihinden itibaren 22 milyar adet içecek ambalajı işaretlenerek piyasaya sürüldü.

10- DOA ile yıllık ne kadar geliri artırmak mümkün?

Bu sistemin ülke ekonomisine yıllık yaklaşık 520 milyon avro katma değer sağlaması bekleniyor.

11- Hangi ambalajlarda depozito ödenecek?

0,1 litre ile 3 litre arasındaki tek kullanımlık cam, plastik ve alüminyum ambalajlar zorunlu depozito kapsamına alındı. Bu ambalajlar üzerinde bulunan depozito logosuyla birlikte depozito bedeli alınacaktır.