Enerji Verimliliğinde Rekor Hibe Destekleri!

AA muhabirinin 6-10 Ocak Enerji Verimliliği Haftası etkinlikleri çerçevesinde Enerji Verimliliği Derneği verilerinden derlediği bilgilere göre, Türkiye’de Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) kapsamına giren 665 proje desteklendi ve bu projelere toplamda yaklaşık 535 milyon lira hibe tahsis edildi.

Geçtiğimiz yıl sadece 137 projeye yaklaşık 80 milyon lira hibe verilmesi sağlandı. Bu desteklerle birlikte toplamda 318 milyon lira tutarında yatırımlar gerçekleştirilirken, 542 milyon lira tasarruf elde edildi.

Bu yatırımlar ve yürütülen programlar sayesinde işletmelerin enerji tüketiminin azalması, enerji maliyetlerinin düşürülmesi ve daha rekabetçi bir ortamın oluşturulması hedefleniyor.

Ülkenin enerji verimliliği hedeflerine ulaşmasında bu desteklerin büyük bir öneme sahip olduğu düşünülmekte.

– YENİ YILDA VAP TEŞVİKLERİ YÜKSELDİ

Enerji Verimliliği Derneği Başkanı Ahmet Erdem, AA muhabirine yaptığı açıklamada, enerji verimliliğine yönelik yatırımların dışa bağımlılığı azaltmanın yanı sıra ekonomik kalkınmaya, istihdama ve işletmelerin rekabetçiliğinin artırılmasına katkı sunduğunu belirtti.

Geçen yıl bakanlıkların destek programlarında önemli reformlar gerçekleştirildiğini aktaran Erdem, “2009’dan bu yana arz güvenliğini artıran, dışa bağımlılığı azaltan, çevreyi koruyan ve emisyon azaltımına destek olan enerji verimliliği yatırımları, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından VAP ve Gönüllü Anlaşma teşvik programları ile desteklenmektedir. 2024 yılı itibarıyla yapılan mevzuat düzenlemeleri ile VAP teşvik programı kapsamında destek miktarları her bir proje için 10 kat artırılarak 1,5 milyon liradan 15 milyon liraya çıkarıldı. Enerji faturalarına sağlanan desteklerin sınırı da aynı şekilde 1 milyon liradan 10 milyon liraya yükseltildi.” şeklinde konuştu.

Erdem, 1 Ocak 2025 itibarıyla teşviklerin yeniden değerleme oranında artarak VAP programı için 21,6 milyon lira, enerji faturalarına sağlanan desteklerin de 14,4 milyon liraya yükseleceğini aktardı.

Enerji verimliliği konusunda güçlü bir finansal teşvik sağlamayı hedefleyen bu yenilikçi düzenlemeler sayesinde tüm sektörlere başvuru fırsatı sunulduğunu ifade eden Erdem, sözlerine şöyle devam etti:

“VAP teşvikleri ile sanayicilere enerji tüketen fan, pompa, kazan, fırın ve basınçlı hava sistemleri gibi verimsiz ekipmanların kullanımlarının desteklenmesi hedefleniyor. Enerji verimliliğinin artırılması, ısıtma ve soğutma sistemlerinin iyileştirilmesi ile atık enerjinin geri kazanılması ve yenilenebilir enerji kaynakları yatırımlarının desteklenmesi planlanmaktadır. Geçen yıl 137 projeye yaklaşık 80 milyon lira hibe sağlandı. VAP teşvik programı 2009’dan günümüze kadar 665 verimlilik artırıcı projeye toplamda yaklaşık 535 milyon lira hibe tahsis edilmiştir. Böylece sanayicilerin yatırımları desteklenmiş ve yıllık 2,8 milyar lira tasarruf sağlanarak 594 bin ton karbondioksit eşdeğeri emisyon önlenmiştir.”

– YEŞİL DÖNÜŞÜM DESTEK PROGRAMI

Erdem, büyük ölçekli sanayi işletmeleri için döngüsel ekonomi ilkesine uygun, doğal kaynakları koruyan, iklim ve sürdürülebilirlik hedeflerine katkıda bulunan, kaynak verimli ve düşük karbonlu üretim hedefleyen yatırımlar için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Yeşil Dönüşüm Destek Programı’nı hayata geçirdiğini açıkladı.

Yeşil dönüşüm projeleri ile Türkiye’nin sanayide sürdürülebilir üretim süreçlerine geçiş yapacağını ve uluslararası düzeyde daha çevreci bir sanayi yapısına sahip olma fırsatını bulacağını sözlerine ekleyen Erdem, şu ifadeleri kullandı:

“Karbon fiyatlandırma mekanizmalarının devreye girmesiyle birlikte verimli tüketim daha da önem kazanacak. 2025 yılında mecliste gündeme gelmesi beklenen İklim Değişikliği Kanunu ile emisyon salımı yüksek sektörler 2026 yılından itibaren emisyon ticaret sistemine dahil edilecek ve enerji yoğun sektörlerde enerji verimliliği yatırımlarının hacmi genişletilecektir.”

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından düzenlenen yarışmalarla sanayicilerin daha verimli çözümler geliştirmeleri teşvik edilmektedir. Erdem, yarışmaya katılan projelerin akademisyenlerden oluşan bir jüri tarafından değerlendirildiğini ve 11 projeye ödül verildiğini belirtti. Yarışma, enerji verimliliği ve çevreye duyarlı yenilikçi yaklaşımlarla Türkiye’nin sanayi sektöründe bir dönüşüm vizyonunu ödüllendirmeyi amaçlamaktadır. Yarışmanın, enerji kaynaklarının daha verimli kullanımını teşvik ederek hem ekonomiye hem de çevreye çift yönlü fayda sağlaması hedeflenmektedir.