Enerji Verimliliğinde Türkiye’den Önemli Başarılar!

Sanayi sektöründe enerji verimliliğini artırmaya yönelik olarak yürütülen teşvikler ve projeler, işletmelerin maliyetlerini önemli ölçüde düşürmekte ve bu yöndeki çabalar giderek artmaktadır.

Tüketimin azaltılması, çevresel sürdürülebilirlik ile birleşirken, rekabetçiliğin de artırılması için binalar, kamu ve ticari yapılar için sunulan yeni teşviklerle enerji tasarrufu sağlayan projelere destek verilmektedir.

Bunun yanı sıra, genel aydınlatmada LED tercih edilmesi gibi yenilikçi çözümlerle enerji maliyetlerinin düşmesi ve uzun vadeli tasarruf imkanları öngörülüyor.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji Verimliliği ve Çevre Dairesi Başkanı Bilal Düzgün, Enerji Verimliliği Haftası çerçevesinde önemli değerlendirmelerde bulundu.

Düzgün, Türkiye’nin son 20 yılda enerji yoğunluğunu yüzde 30’dan fazla bir oranda azaltarak, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerine göre Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleri arasında en büyük iyileşme kaydeden ülkeler arasında yer aldığını belirtti.

Bilal Düzgün, “2022 yılında yüzde 6,2, 2023 yılında ise yüzde 4,5 oranında tasarruf sağladık. Düya ortalamasının sadece yüzde 1 olduğunu göz önünde bulundurursak, bu durum önemli bir başarının göstergesidir. Tam bir yıl önce 1. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı’mızı tamamlamıştık ve 2. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı’mızı 8 Ocak 2024 tarihinde kamuoyuyla paylaşacağız.” ifadelerini kullandı.

Enerji verimliliği 2017-2023 arası 8,5 milyar dolar yatırım aldı

Düzgün, 1. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı kapsamında 2017-2023 yılları arasında enerji verimliliğine yapılan toplam yatırımın 8,5 milyar dolar olduğunu anımsatarak, “2. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı ile 2024-2030 döneminde tüm sektörlerde toplamda 20,2 milyar dolar yatırım yapılması hedefleniyor. Diğer bir deyişle, enerji verimliliği yatırımlarının son 7 yıl ile mukayese edildiğinde, önümüzdeki 7 yılda yaklaşık 3 kat artması planlanıyor.” şeklinde konuştu.

Son bir yıl içinde gerçekleştirilen çalışmalar neticesinde özellikle sanayi sektöründe enerji verimliliği destek programlarında büyük reformlar yapıldığına dikkat çeken Düzgün, sözlerine şöyle devam etti:

“Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı olarak sanayicilere 2009 yılından bu yana sunmuş olduğumuz iki farklı hibe teşvik programında önemli düzenlemelere gittik. Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) adı altında verdiğimiz proje başına yüzde 30 hibe bedeli, geçen yıl 1,5 milyon lira iken, yapılan mevzuat değişikliği ile bu gün itibarıyla 21,6 milyon liraya kadar yükseldi. Yani bir yıl önce 1,5 milyon lira olan hibe desteğimiz, şimdi 21,6 milyon liraya çıkmış durumda. Diğer bir teşvik programımız olan gönüllü anlaşmalarda ise, sanayicilerin enerji faturalarına sunduğumuz destek tutarı 1 milyon liradan 14,4 milyon liraya yükseldi.”

Binalarda enerji tasarrufunu artırma hedefleniyor

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın teşvikleri yalnızca sanayi sektörüne değil, tüm sektörlere yönelik olduğunu vurgulayan Düzgün, “Gelecek dönemde ofisler, iş merkezleri, AVM’ler, hastaneler ve büyük kampüsler gibi yapılar, enerji verimliliği projelerinden faydalanabilecek. Bu binalar projeleri doğrultusunda 21,6 milyona kadar enerji verimliliği desteği alabilecek.” şeklinde ifade etti.

Düzgün, kamu binalarının 2026 itibarıyla “yeşil bina sertifikası” almasının zorunlu hale getirileceğini ve böylece yeni inşa edilecek binaların daha verimli olmasının amaçlandığını belirterek, “Bu süreçten sağlanacak toplam faydanın yaklaşık 1,5 milyar lira olması bekleniyor. Ayrıca 2024 sonlarına doğru ‘TS 825’ ısı yalıtım kuralları revizyonu tamamlanacak. Önümüzdeki dönemde yalıtım kalınlıklarının yaklaşık iki kat artması öngörülmekte ve böylece yeni binalardan daha fazla enerji tasarrufu sağlanarak karbondan arındırma sürecinde önemli bir adım atılmış olacak.” dedi.

“Isı pompası yatırım haritası açıklıyoruz”

Enerji verimliliğinin önemli bir unsuru olan ısı pompalarının, özellikle Akdeniz ve Ege bölgelerinde konutların ısıtma ve soğutma taleplerini karşılamada kritik bir rol üstlendiğini belirten Düzgün, “Bakanlık olarak, yatırımcılar için coğrafi bilgi sistemine dayalı, ısı pompasının yatırım yapılabilir alanlarını gösteren bir harita hazırlıyoruz. Bu haritayı yakında kamuoyuyla paylaşacağız.” dedi.

Düzgün, elektrik şebekesindeki verimliliğin sağlanması amacıyla kayıp kaçak oranının yüzde 10’a düşürüldüğünü belirterek, sözlerinin devamında şu ifadeleri kullandı:

“Diğer bir önemli enerji maliyeti olan genel aydınlatma için LED dönüşüm süreci başlatıldı. 2024 yılı sonunda 200 bine yaklaşan LED armatür sayısına ulaşmayı hedefliyoruz. 2025 yılında bunun üzerine 500 bin ilave armatür eklemeyi planlıyoruz. 2028 sonuna kadar ise toplamda yaklaşık 3,75 milyon LED armatüre ulaşılması hedefleniyor. Sadece 2025 yılında kurulacak 500 bin adet LED armatürle sağlanacak tasarrufun 750 milyon lira civarında olmasını bekliyoruz.”